Leki na biegunkę, wymioty

Biegunka i wymioty są często spotykane. Najczęściej związane są z pilną potrzebą pozbycia się z organizmu zalegającej lub szkodliwej treści żołądka czy jelit. Są czasem też następstwem silnego napięcia emocjonalnego lub reakcją alergiczną na przyjmowane leki na biegunkę i wymioty. Dolegliwości te są nie tylko nieprzyjemne - mogą doprowadzić do niebezpiecznego dla zdrowia a nawet życia odwodnienia i wycieńczenia organizmu. Nie można ich lekceważyć, warto więc poznać skuteczne sposoby na walkę z nimi.

Co powoduje biegunkę, a co wymioty

Wiadomo, że od leczenia znacznie lepsze jest zapobieganie przykrym dolegliwościom. Warto na początek rozgraniczyć, czym różnią się dla organizmu te dwie dolegliwości. Biegunka wywoływana jest przez przyspieszone ruchy podrażnionych jelit. Kurczą się one w gwałtowny sposób a chory odczuwa bolesne skurcze brzucha. O biegunce mówimy wtedy, gdy stolec jest w płynnej formie oraz oddawany jest częściej, niż cztery razy na dobę. Wymioty to z kolei częsta reakcja obronna organizmu. Występują głównie po to, by pozbyć się z żołądka treści szkodliwych, toksycznych, nieświeżych lub zalegających tam od dłuższego czasu.

Najczęstsze sytuacje, które prowadzą do wystąpienia wymiotów lub biegunki, to:

- alergie i nietolerancje pokarmowe
- reakcja na leki
- zatrucie pokarmowe
- silny stres
- nadwrażliwość jelit i zespół drażliwego jelita.
Alergie i nietolerancje pokarmowe - najczęstsza przyczyna biegunek i rzadziej także wymiotów. Zwykle w momencie trawienia, kiedy szkodliwa treść znajduje się w jelitach, organizm wywołuje ich gwałtowne skurcze, przez co treść żołądkowa nie wchłania się i w niekontrolowany sposób jest fizycznie wypychana z organizmu. Wraz ze stolcem uwalniane są ogromne ilości wody, które zwyczajowo są rozkładane podczas trawienia. Najczęściej do zatruć prowadzi spożywanie produktów zawierających gluten, laktozę czy wątpliwie świeżego pożywienia. Najpopularniejsze alergeny to orzechy, warzywa strączkowe, Zwykle wymioty lub biegunka wywołane alergiami pokarmowymi ustępują samoistnie po maksymalnie 2 dniach.

Reakcja na leki - reakcje organizmu są zbliżone do występujących w momencie spożycia produktów z alergenami, jednak mogą przebiegać bardziej gwałtownie. W tym przypadku wymioty pojawiają się równie często, jak biegunka. Leki, które najczęściej wywołują taką reakcję obronną, są stosowane w chemioterapii, ale także niesteroidowe leki przeciwzapalne, niektóre antybiotyki, opioidy, leki moczopędne czy glikozydy nasercowe. Przed przyjęciem jakiegokolwiek leku powinniśmy skonsultować się z lekarzem, a jeśli zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy - należy o nich poinformować specjalistę.

Zatrucie pokarmowe - występuje zwykle w wyniku spożycia nieświeżych produktów, ale dotyka także wtedy, gdy chory przyjmie zbyt dużą dawkę alkoholu. Mówimy wówczas o zatruciu alkoholowym. Często towarzyszą mu zarówno wymioty jak i biegunka, przebieg dolegliwości jest gwałtowny i nieprzyjemny, często ustępuje samoistnie. W przypadku, gdyby dolegliwości utrzymywałyby się, warto zasięgnąć porady lekarza, bo to co braliśmy za zatrucie pokarmowe może okazać się na przykład salmonellą. By uniknąć tych przykrych dolegliwości powinniśmy zwracać uwagę na to, co jemy (szczególnie na przekąski zawierające nabiał czy mięso, które były nieprawidłowo przechowywane, lub na zbyt duże ilości alkoholu).

Silny stres - wymioty lub biegunka wywołane gwałtownym podenerwowaniem lub silnymi emocjami. Jeśli dolegliwości pojawiają się rzadko lub jednorazowo, to nie trzeba się nimi przejmować. Warto jedynie zadbać o to, by w momencie dużego stresu nie cierpieć z powodu mdłości - pomogą w tym herbaty ziołowe (czystek, mięta czy melisa) lub ćwiczenia oddechowe pomagające opanować napięcie. Gdy jednak wymioty lub gwałtowna biegunka pojawiają się przy każdym odczuwaniu większego napięcia, to warto wówczas odwiedzić gastrologa czy nawet rozpocząć terapię poznawczo-behawioralną ze specjalistą.

Nadwrażliwość jelit i zespół drażliwego jelita - wbrew pozorom są to zupełnie inne dolegliwości. W przypadku nadwrażliwości jelit organizm może reagować biegunką na zbyt zimne lub zbyt gorące napoje i potrawy. Gwałtowne wypróżnienie zwykle pojawia się jednorazowo, 1-2 godziny po posiłku, nie towarzyszą mu bóle brzucha lub nudności, nie jest wymagane leczenie. Inaczej jest w przypadku zespołu jelita drażliwego. Stolec może zawierać śluz, chory cierpi na zmiany w częstości i konsystencji oddawania stolca, może mieć naprzemienne występujące biegunki i zaparcia. Okazjonalnie pojawiają się nudności i wymioty. W przypadku biegunki możemy też mówić o biegunce przewlekłej. Utrzymuje się ona tygodniami, a nawet miesiącami, co może prowadzić do niedoborów elektrolitów, aminokwasów, witamin, żelaza i innych substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Biegunka przewlekła - przyczyny i leczenie
Biegunka przewlekła powodowana jest zwykle przez różne schorzenia. Towarzyszą jej często niewielka gorączka, utrata apetytu, bóle brzucha, spadek masy ciała i ogólne uczucie wycieńczenia i zmęczenia. Pojawiają się również wymioty. Jeśli Twoje dolegliwości utrzymują się dłużej niż 2-3 dni, nie wahaj się odwiedzić lekarza, który w zależności od podejrzeń - zaleci przyjmowanie delikatnych leków zawierających substancje spowalniające pracę jelit (kupisz je z dostawą do domu w aptece internetowej) lub nawet antybiotyki (jeśli wystąpiło zakażenie bakteryjne). Aby ustalić przyczynę tej dolegliwości przeprowadza się szereg badań (posiew kału, badania krwi czy gazometrię), szczegółowy wywiad lekarski czy nawet, w szczególnych przypadkach, badanie dolnego (kolonoskopia) lub górnego (gastroskopia) odcinka przewodu pokarmowego. Przewlekłą biegunkę najczęściej powodują celiakia, choroba Leśniowskiego i Crohna czy zaburzenia wchłaniania.

Przewlekłą biegunkę można też podejrzewać samodzielnie, oceniając wygląd stolca:
- duży stolec o konsystencji ciasta czy tłuszczowy może sugerować problemy z trawieniem;
- czarny, smolisty stolec o nieprzyjemnym zapachu to efekt krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego;
- wodnisty stolec, który zawiera śluz i sprawia wrażenie że składa się głównie z przezroczystego płynu, wskazuje na zaburzenia wchłaniania jelitowego;
- stolec z krwią i śluzem może oznaczać zwykle kilka różnych chorób - hemoroidy, nowotwór przewodu pokarmowego, stan zapalny jelita grubego lub jego zakażenie, alergie pokarmowe lub lekopochodne, a także zapalenie jelit;
- stolec z ropą - występuje zwykle podczas zakażeń jelita grubego bakteriami;

Biegunka i wymioty - jak je leczyć?

Zarówno biegunka jak i wymioty zwykle ustępują samoistnie po kilku dniach. W zależności od tego, co je wywołało, przydadzą nam się albo delikatne leki spowalniające pracę jelit (zwykle leki tego typu zawierają przykładowo taninian żelatyny w przypadku biegunki lub są to leki przeciwhistaminowe w przypadku wymiotów). Można wypróbować też zioła wspomagające pracę układu trawienia (czystek, mięta czy rumianek). W przypadku wymiotów należy często płukać usta w celu pozbycia się kwasu żołądkowego (skutecznie niszczy zęby). Przy biegunce należy zwrócić szczególną uwagę na dokładne czyszczenie okolic odbytu - dzięki temu unikniemy bolesnych podrażnień. W przypadku obydwu dolegliwości należy przyjmować jak najwięcej płynów, najlepiej z cukrem (brak cukru sprzyja wytwarzaniu w organizmie acetony, który intensyfikuje wymioty) i obserwować swój organizm. Jeśli biegunka lub wymioty nie ustąpią po 3-4 dniach, należy udać się do specjalisty, który ustali przyczynę utrzymujących się dolegliwości lub skieruje na odpowiednie badania. Należy pamiętać o tym, że zarówno biegunka jak i wymioty mają zupełnie inne przyczyny w zależności od wieku. Obydwie dolegliwości są szczególnie niebezpieczne zarówno dla osób starszych i małych dzieci, nie należy ich ignorować i warto w porę zareagować, aplikując choremu aktywny węgiel czy leki zawierające taninian żelatyny (wydawane często bez recepty, do kupienia nawet w aptekach internetowych). W zależności od rodzaju dolegliwości i stanu pacjenta można podać doustnie tabletki czy syrop, lub doodbytniczo czopki zawierające substancje aktywne. Wymioty u dorosłych są powodowane najczęściej przez zatrucie pokarmowe (idą w parze z biegunką), niedrożność jelit (pojawiają się wtedy też zaparcia, wzdęcia, uczucie pełności i wymioty żółcią), zapalenie wątroby (charakteryzuje się tkliwością w dotykaniu prawego podżebrza a także jadłowstrętem i żółtaczką) czy niedrożność porażenna (występuje zwykle kilka godzin po spożyciu posiłku, dotyka często osoby po zabiegach medycznych związanych z układem trawienia). Mogą je powodować także zapalenie woreczka żółciowego, zapalenie woreczka robaczkowego czy zapalenie trzustki - wówczas wymiotom i biegunce towarzyszy też ostry ból brzucha i wysoka gorączka. Nie można bagatelizować utrzymujących się kilka dni z rzędu biegunki lub wymiotów. Mogą one świadczyć zarówno o zwykłym i pozornie niegroźnym zatruciu pokarmowym, ale mogą też wskazywać na zapalenie różnych narządów wewnętrznych, guzy układu trawienia czy nawet raka żołądka.

 

 

 

Artykuł ma charakter informacyjny. Pamiętaj, aby diagnozę i leczenie tego problemu zdrowotnego skonsultować z lekarzem.
Źródła:
https://portal.abczdrowie.pl/wymioty
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/wymioty-u-dzieci-i-doroslych-przyczyny-co-powoduje-wymioty-aa-H8mP-xYC5-RRZ8.html
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/biegunka-przewlekla-objawy-jak-zdiagnozowac-przyczyny-przewlekajacej-s-aa-rEh1-jnmZ-iHvC.html
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/biegunka-skuteczne-leczenie-zalezy-od-przyczyny-biegunki-aa-zpdD-9T3S-b1Bf.html
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-pokarmowy/biegunka-przyczyny-zapobieganie-leczenie-aa-RnBL-6v5y-NDGH.html